фото: Александр Цыденов
Залуушье һаа, нилээд ехэ дүршэлтэй Олег Юмовэй “Үхэжэ ядашаһан король” гэжэ найруулгаар театрай 90-дэхи хаһа эхиеэ абахань.
Гүрэн доторнай һаяхана үнгэрһэн һунгалтын сууряанай замхаагүй байгаа сагта энэ зүжэг олоной һонирхол татаха аабза. «Король умирает» гэжэ француз драматург Эжен Ионескын зохёол «Үхэжэ ядашаһан король» гээд оршуулагдаһаниинь мүн лэ далда удхатай.
Анха түрүүшынхиеэ
Ионескын энэ зүжэг Москвагай олон тайзанууд дээрэ найруулан табигдаһан. Тиимэһээ энэ зохёолдо Олег Юмовэй хандаһаниинь гайхалгүй. Найруулагшын мэргэжэл ГИТИС-тэ шудалжа гараһан ха юм. Тиибэшье Буряадай драматическа театрай түүхэдэ абсурд анха түрүүшынхиеэ табигдана.
Олег Юмовэй харасаар найруулагдаһан энэ зүжэг олоной анхарал татахал бэзэ. Тиигэхын тулада шэнэ арга нэбтэрүүлэгдээ – актёрнууд тайзанай хубсаһаараа олоной ябадаг газарта зогсожо, шэнэ зүжэгтэеэ танилсуулаа. Гадна хүдөө талада гэрэл зурагуудаа абхуулаа.
Шадабариин хүсөөр
Буряад театртай хуби заяагаа ниилүүлһээр эгсэ 55 жэл боложо байһан Россиин арадай зүжэгшэн Лариса Егорова “Үхэжэ ядашаһан корольдо” гол дүрэнүүдэй нэгые гүйсэдхэнэ. Театрай тайзан дээрэ 100 гаран дүрэ наадаһан мэдээжэ зүжэгшэн Олег Юмовтэй анха түрүүшынхиеэ хүдэлбэб гэбэ. Тиигээд иигэжэ нэмэбэ: “Зүжэгшэнэй шадабари дээрэ түшэглэн, дүрэ бүтээнэ. Илангаяа минии роль – зонхилжо һурашанхай эхэнэр. 280 наһа хүрэһэн король залуу ханидаа үлүү энэрхы байхадань, тэрэ жүтөөрхэнэшье, уйданашье”.
Зүжэгэй ёһоор 6 лэ дүрэ бии. Баста Цыденов Баярта Ендонов хоёр король боложо наадана. Наһатай королевэнүүд - Лариса Егорова ба Надежда Мунконова, мүн залуу королева, зараса болон харуулшан гээд бии.
фото: Александр Цыденов
Хэбэр харуулан...
Удаан засагта байхадаа, Бурхан шэнгеэр бэеэ мэдэржэ эхилхэ ушар хаа-хаанагүй тохёолдодог. Корольшье һаа, хүн лэ ха юм – үхэхэ үйлэтэй. Өөрынгөө дураар засагһаа арсаха гэжэ ямаршье түүхэдэ байгаагүй юм. Эгээл тиимэ үзэгдэл зүжэгтэ харахаар. Мүнөөдэрэй байдалда тааруулан найруулха гэжэ Олег Юмов оролдоо.
“Гүрэн түрэ доторхи байдалай зосооһоо һалан һандаржа байхадань, үшөөл хүсэндөөбди гэжэ хэбэр харуулан ябаха – зоболон”, - гээд, король боложо наадаһан Баста Цыденов ойлгуулна.
PS: Зүжэгэй бии бололгодо гүрэнэй талаһаа мүнгэн һомологдоо. Буряад Уласай Соёлой яаманай грант шүүһэнэй ашаар энэ зүжэг найруулха арга боломжо бии болоо. Бэрхэ уран зураашан Натали-Кейт Пангилинантай хамта Олег Юмов тайзан дээрэхиие, актёрнуудые шэмэглээ. Ехэ ялагар талагар түхэлтэй, заримдаа энеэхээршье, уйдахааршье удхатай зүжэг октябриин 1-дэ үдэшын 18.30, октябриин 2-3-да 17.00 сагта хаража боломоор.
