Мухар-Шэбэрэй аймагта хэдэн олон яһанай арадууд үни галабһаа нааша эбтэй эетэй ажаһуудаг юм. Энэ аймагта ород, буряад, татар, шэмээшэг болон хасагуудай соёл, түүхэ, ёһо заншал адли дэлгэрүүлэгдэн хүгжэжэ байдаг. Энэ ехэ суглаанда хабаадагшад нангин һүмэдэ хүрөө, эндэ ажаһуудаг буряадуудай, ородуудай, шэмээшэгүүдэй, хасагуудай болон татарнуудай элдэб һонирхолтой ёһо гуримуудаа баримталһан хэмжээ ябуулгануудта хабаадалсаа.
Эндэ сугларһан хэдэн соёлшодой һанамжануудые таанарай анхаралда дурадхаябди.
Ивалгын аймагай соёлой таһагые даагша Мунко Гармабазаров; «Ехэ һайн соёл хаража сэгнээбди. Булта һайн бэлдэжэ, энэ олон айлшадые дээдэ зэргэдэ угтаһан байна. Спонсорнуудынь – ТОС-ууд нютагай захиргаанай туһаар соелойнгоо байшангуудые үргэжэ байна гээд хараабди. Өөрөө түрүүшынхиеэ иимэ хэмжээ ябуулгада оролсоһон байнаб, шадал-аргаараа хубаалдажа байхада һайн, иимэ уулзалгануудые саг үргэлжэ үнгэргэжэ байбал туһатай байгаа. Аймагай алишье нютагта соёлой талаар ажал бурьялжа байна. Мүнгэнэй дутагдалай гү даа, али байшангуудые барилгын, оньһон түхеэрэлгэнүүдые абалгын асуудалнуудай гарабашье, хүдөөгэй зон ходол урагшатай, эдэбхитэйгээр хамтынгаа ажал ябуулжа, байдалаа һайн лэ болгохо гэжэ оролдоно.
Хушуун-Үзүүрэй һомоной мэргэжэлтэн Лариса Омбоева: «Соёлой байшангүйгөөр байдал байхагүй. 80-тай эжынэр сугларжа, нэгэн дуугаар клубай барилга нютагаарааэрхилхэ хэрэгтэй гээшэнь һайшаалтай.
Хушуун-Үзүүрэй соёлой байшангай захирал Сэсэг Дынзынова хэлэхэдээ манай Хушуун-Үзүүр нютагай байдал һайн, хүн зон үхэр малаа баряад лэ, соёлойнгоо байшанда булта ерээд лэ, үхибүүднайшье сугларжа, гоёогоод, шэмэглээд – һайн лэ даа. Манай Мухар-Шбэрэй аймагай эгээл һонирхолтой газар гэхэдэ, мэдээжэ уран зохёолшо Исай Калашниковай музей юм. Нютагаархид ехэ һайханаар байра байдалыень зохёожо, ном һудар, хубсаһа хунар, намтарайнь хуудаһануудые ехэ наринаар хадагалжа, аяншалагшадтай ехэ һонирхолтой уулзалгануудые үнгэргэжэ байдаг юм.
Хоёрдохи үдэр гол хэмжээ ябуулганууд үнгэрөө. Аймагай түб һууринда Соёлой яаманай нүүдэл зүблөөн эмхидхэгдэһэн байна. Тэрээн дээрэ гүрэнэй Юрэнхылэгшын майн тогтоолнуудай хэр зэргэ бэелүүлэгдэжэ байһан зүбшэгдэһэн байна. Эндэ аймаг бүхэн тогтоолой салин тухай эрилтэнүүдые гол түлэб дүүрэн бэелүүлжэ шаданхай, гэбэшье, энээнэй хажуугаар нэмэлтэ дурадхалнуудые хэншье анхаралдаа абанагүй ха. Тиин жэлэй дүүрэтэр энэ дутуу дундануудаа усадхаха тухай сайдай уялгануудые дүүргэгшэ Тимур Цыбиков һануулга хэбэ.
Хяагтын аймагай захиргаанай социальна асуудалнуудай талаар толгойлогшын орлогшо Баир Цыремпилов: «Мухар-Шэбэрэй аймагта засаг дарганарай талаһаа, соелой талаһаа, олон арад зон татар, буряад, ород булта хамта нэгэ юумэ хэжэ, аймагаа дээшэнь дэмжэхын түлөө ажал ябуулна. Бидэ булта сугларжа, бүхы һонин юумэеэ хубаалдажа, саашань эндэхи дүршэлыень өөрынгөө аймагуудта халан абажа абаашахабди, Энэ хадаа Буряад Республикаяа дэмжэжэ, дээрэ үргэхэ ажал гээшэл даа»
Түнхэнэй аймагай захиргаанай соёлой таһагые даагша Светлана Тулаева хэлэхэдээ, Мухар-Шэбэр ерэжэ, энэ ехэ, һонирхолтой, удха шанартай сглаанда хабаадалсаһандаа баяртай байнабди. Аймагай толгойлогшо, Маргарита Васильевна һайн угтаа, баяр хүргэнэбди гэжэ хабаадагша бултанайнгаа зүгһөө мэдүүлбэ.
Соёлшод хоёр үдэрэй туршада ехэ сүлөөгүйгөөр хүдэлжэ, Мухар-Шэбэрэй аймагай соёлой байдалтай дүтөөр танилсаа. Нютаг нугануудаар ябахадаа, имагтал арад зоной ехэ урагшатай, эбтэйгээр, хамтын хүсөөр соёлойнгоо хүгжэлтэдэ анхардагые тэмдэглээ, мүн элдэб хэмжээнэй спонсорнуудтай, засагай газарнуудтай хүдэлжэ, ажабайдалаа һайжаруулжа байһаниинь һайшаалтай.
